نادیا آیرمی رئیس اداره پرستاری دانشگاه علوم پزشکی دزفول و مسئول واحد مراقبت در منزل ویژگیهای آیین نامه جدید مرکز مشاوره و مراقبتهای پرستاری در منزل را برشمرد:

 آیرمی گفت: تقویت نظارت، اعتبار بخشی، تخصصی کردن مراکز، تعیین تکلیف تعرفه ها، ایجاد پرونده خدمات و پیش بینی ثبت در پرونده الکترونیک را از مزیت های آیین نامه جدید عنوان کرد. گفتنی است طی نامه ای کلیه مفاد آیین نامه جدید بشرح ذیل ابلاغ گردیده است.

 

آیین نامه تأسیس مرکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری در منزل

به استناد مواد 1 و 24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 با اصلاحیه ها و الحاقیه های بعدی آن و بندهای 11 ، 12 و 14 ماده 1 قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی  مصوب سال 1367 با اصلاحیه ها و الحاقیه های بعدی آن » آیین نامه تأسیس مرکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری در منزل « ، به شرح ذیل تدوین و مصوب می گردد.

 

ماده 1 - تعاریف:

الف- وزارت:

منظور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد.

 

ب- مرکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری در منزل:

به مؤسسهای اتلاق میشود که طبق این آییننامه جهت تأمین مراقبتهای پرستاری در سطوح مختلف نظام سلامت و بر اساس نیاز مددجویان مطابق با شرح وظایف و اختیارات تعیین شده پس از اخذ مجوز، توسط افراد حقیقی یا حقوقی واجد شرایط و با صلاحیت دائر می گردد و از این پس در این آیین نامه به عنوان مرکز به آن اشاره می شود.

 

ج– پرستاری )بر اساس تعریف شورای بین المللی پرستاری) :

پرستاری ارائه مراقبت به صورت مستقل یا با همکاری سایر اعضاء تیم بهداشتی، درمانی به افراد بیمار یا سالم، در تمام سنین، خانواده ها، گروه ها و جوامع و در تمام محیط ها و مکان هاست. فعالیتهای پرستاری شامل ارتقاء سطح سلامت، پیشگیری از بیماری ها و مراقبت از افراد بیمار، ناتوان و بیماران در حال احتضار است. ارائه مشاوره و آموزش به مددجویان، غربالگری، انجام تحقیقات مرتبط و مشارکت در شکلدهی و اداره نظام های ارائه مراقبتهای بهداشتی از وظایف مهم پرستاران است.

 

د- پرستاری جامعه نگر:

پرستاری جامعه نگر شامل ارائه مجموعه ای از خدمات مراقبتی از پیشگیری تا توانبخشی و از مراقبت های اولیه تا خدمات پرستاری تخصصی و ویژه که قابل ارایه در منزل و جامعه هستند، می باشد. این خدمات به صورت های موردی، شیفتی، ساعتی و یا ... در محل اقامت مددجویان/ بیماران طبق شرح وظایف رده های مختلف پرستاری ارایه می شود.

 

ه- پرستار:

پرستار به فردی اطلاق میشود که دوره آموزش پرستاری )کاردانی-کارشناسی-کارشناسی ارشد یا دکترا( را طبق ضوابط شورای عالی برنامه ریزی آموزش عالی در یکی از دانشکده های مصوب شورای گسترش دانشگاه ها و یا دانشکده های معتبر خارجی طی نموده و مدرک تحصیلی او به تأیید اداره کل فارغ التحصیلان وزارت رسیده باشد.

 

و- بهیار/کمک پرستار:

به فردی اطلاق می شود که بر اساس مقررات وزارت، آموزش های لازم را در مراکز غیر دانشگاهی مورد تأیید گذرانده و گواهینامه مربوطه را اخذ نماید.

 

تبصره: گروه پرستاری شامل پرستار، بهیار/کمک پرستار، کاردان ها و کارشناس/کاردان اطاق عمل و هوشبری و فوریت های پزشکی می باشد.

 

ز- پروانه صلاحیت حرفه ای:

گواهینامه ای است که از سوی وزارت به هر پرستار پس از اطمینان از احراز شایستگی های لازم مبتنی بر استانداردهای حرفه ای تعلق می گیرد.

 

ح- موافقت اصولی:

موافقت اولیه کمیسیون ماده 20 دانشگاه جهت تأسیس مرکز است که بر اساس مدارک مستند ارائه شده توسط متقاضی تأسیس مرکز صادر می شود و به متقاضی اجازه ادامه روند کار تا بهره برداری از مرکز را می دهد. این موافقت نامه مجوزی برای فعالیت مرکز نمی باشد و غیر قابل واگذاری به غیر است. اعتبار آن جهت تأسیس مرکز از تاریخ صدور به مدت مندرج در این آیین نامه می باشد و در صورت عدم استفاده در این مدت لازم است تقاضای جدید ارائه شود. فرم موافقت اصولی توسط وزارت ابلاغ می گردد.

 

ط- پروانه بهره برداری )پروانه تأسیس(:

پروانه ای است که پس از طی تمامی مراحل لازم، ارزیابی و تأیید محل، فضای فیزیکی، ساختمان ، تجهیزات، نیروی انسانی و ... بر اساس این آیین نامه و استانداردها و دستورالعمل های مربوطه توسط کمیسیون ماده 20 دانشگاه صادر می شود. این پروانه غیر قابل واگذاری به غیر است و مدت اعتبار آن 5 سال خواهد بود.

 

ماده 2- هدف:

هدف کلی از تأسیس این مراکز تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت مددجویان / بیماران به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق ارایه مراقبت های پرستاری مبتنی بر نیاز جامعه در زمینه های مراقبتی-مشاورهای، آموزشی، درمانی، توانبخشی و تأمین نیروی انسانی کارآمد با تأکید بر افزایش سلامتی و کاهش تأثیر ناتوانی به ویژه در بیماری های مزمن )صعب العلاج، سرطانی ها، بیماریهای خاص ... ) و سالمندان با توجه به اهداف ویژه ذیل می باشد:

 

1-2 ارایه مراقبت های پرستاری در سطوح اولیه، عمومی و تخصصی با عنایت به نیاز مردم در سطح جامعه و منازل

2-2 نیل به پوشش همگانی و عادلانه خدمات و مراقبت های نظام سلامت با رویکرد مراقبت های پرستاری تسهیل شده و در دسترس

3-2 کاهش هزینه های بهداشتی، درمانی و توانبخشی مردم )فرد، خانواده و جامعه(

4-2  افزایش بهره وری مراکز بهداشتی و درمانی

5-2  آموزش و توسعه خدمات خودمراقبتی و فراهم نمودن زمینه مشارکت و توانمندسازی خانواده و افراد در ارایه خدمات بهداشتی، مراقبتی، درمانی و آموزشی

6-2  پاسخگویی مناسب به تقاضای مردم در خصوص مراقبت های پرستاری در منزل

7-2  تداوم و پیگیری مراقبت های پرستاری مددجویان بعد از ترخیص از بیمارستان با هماهنگی پزشک معالج/ بیمارستان محل بستری

8-2  مشارکت بخش غیر دولتی در نظام ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری

9-2 تأمین مراقبت و خدمات پرستاری مورد نیاز آحاد مختلف جامعه در سطوح سه گانه نظام سلامت

10-2  ارتقاء کیفیت و امنیت ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری به گیرندگان خدمت

11-2 افزایش بهره وری بیمارستان ها و کاهش بار بستری بیمارستان ها و به ویژه جلوگیری از بستری شدن های مجدد

12-2 ایجاد آرامش روانی در خانواده ها، مددجویان و بیماران و کاهش هزینه خانوارها به ویژه در صورت داشتن بیمار مزمن، خاص، صعب العلاج، سرطانی یا سالمند

13-2 نظارت، کنترل و پیشگیری از حضور افراد فاقد صلاحیت در منازل مردم به بهانه ارائه مراقبت های پرستاری

14-2 استفاده بهینه از استعداد نیروهای کارآمد، متخصص و با تجربه در جهت رفع مشکلات موجود در بیمارستانها و جامعه

 

ماده 3 – وظایف و اختیارات مرکز :

مرکز در جهت رسیدن به اهداف فوق وظایف و اختیارات زیر را دارد:

1-3  آموزش خودمراقبتی در زمینه مراقبتهای پرستاری، به فرد، خانواده و مددجو

2-3  ارائه خدمات مشاورهای، آموزشی حضوری، غیر حضوری )تله نرسینگ( به مددجو/ بیمار

3-3  بازدید منزل و ارائه خدمات مشاورهای، آموزشی، مراقبتی-درمانی لازم در تمام مراحل )قبل از پذیرش بیماران و بعد از ترخیص از بیمارستان(  با هماهنگی پزشک معالج

4-3  رایزنی و عقد قرارداد با مراکز درمانی و بیمارستانی برای تحت پوشش قرار دادن بیمارانی که نیاز به تداوم مراقبت بعد از ترخیص دارند

5-3  انجام روش های مراقبتی مجاز در قالب شرح وظایف رده های مختلف

6-3  شناسائی مددجویان جامعه و ارجاع به موقع به مراکز بهداشتی درمانی و توانبخشی در زمان بازدید و پیگیری موارد مشخص

7-3  آموزش ارائه خدمات مراقبتی به منظور بازتوانی و نوتوانی مددجویان )کودکان معلول–معلولین جسمی و روانی، سالمندان و بیماران مزمن(  با هماهنگی پزشک معالج

8-3  ارائه مراقبت های پرستاری در قالب ایجاد و تداوم مراکز مراقبت تسکینی برای بیماران صعب العلاج

9-3  ارائه خدمات مشاورهای و مراقبتی به مراکز و مؤسسات مانند مدارس، کارخانجات، ادارات و ...

10-3  همکاری با مراکز و مؤسسات بهداشتی درمانی جهت افزایش بهره وری این مراکز و تأمین بخشی از مراقبت ها به بیماران در قالب خرید خدمات در محل مراکز درمانی به صورت شیفتی یا پاره وقت

11-3  برقراری ارتباط با مراکز بهداشتی، درمانی و داروخانه ها به منظور ایجاد شبکه های تسهیل شده در خدمت رسانی به بیماران

 

ماده 4 - ارکان و شرایط متقاضیان تأسیس و کارکنان مرکز:

الف- شرایط عمومی:

1.       داشتن تابعیت ایرانی

2.       التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

3.       تدین به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی کشور مصرح در قانون اساسی کشور

4.       ارائه گواهی عدم سوء پیشینه مؤثر کیفری و عدم اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان

5.       ارائه گواهی انجام دوره یا معافیت از طرح قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان

6.       ارائه مدرک مبنی بر رسیدگی به وضع مشمولیت از اداره وظیفه عمومی

7.       ارائه پروانه صلاحیت حرفه ای معتبر )گروه های پروانه دار(

 

ب ) شرایط اختصاصی:

1- مؤسس مرکز )شخص حقیقی) / رئیس مرکز / مسئول فنی:

- دارا بودن مدرک کارشناسی پرستاری با حداقل 5 سال سابقه کار بالینی

- دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری با دو سال سابقه کار بالینی

 

2- مؤسس مرکز )شخص حقوقی(:

اشخاص حقوقی شامل شرکتهای تعاونی خدمات بهداشتی درمانی و یا سایر شرکت ها و مؤسسات دارای صلاحیت و شناسنامه ملی می باشند که لازم است حداقل دو سوم اعضای مؤسس از پرستاران دارای شرایط مذکور باشند.

تبصره: گذراندن طرح جزو سوابق کاری محسوب می شود.

-3 کارکنان:

الف- کارکنان فنی شامل پرستاران با تخصص های مختلف بهیار/کمک پرستار متناسب با نوع خدمات قابل ارائه

ب- کارکنان پشتیبانی متناسب با حجم کار

تبصره: تمامی کارکنان مرکز و افراد متقاضی همکاری با مرکز باید علاوه بر دارا بودن مدرک تحصیلی و سابقه کار مرتبط، از شرایط عمومی مندرج در این ماده نیز برخوردار باشند.

-2 پزشک همکار:

کلیه مراکز موظف به معرفی حداقل یک پزشک عمومی به عنوان همکار می باشند که در تمام ساعات فعالیت مرکز در دسترس باشند.

برای مراکز با حیطه کار تخصصی معرفی یک پزشک متخصص در رشته مربوطه الزامی است.

 

ماده 5- رئیس مرکز و مسئولیت های آن:

رئیس مرکز پرستاری است که توسط مؤسس، ریاست مرکز را بر اساس ضوابط و شرح وظایف تعیین شده عهده دار می شود و پاسخگوی تمامی امور جاری مرکز و شکایات است.

تبصره: مؤسس مرکز در صورت واجد شرایط بودن می تواند رئیس مرکز نیز باشد.

شرح وظایف رئیس مرکز شامل موارد زیر است:

1.       برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت ها بر اساس اهداف تعیین شده

2.       همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز بهداشتی، درمانی در مواردی چون نیاز به کاهش بار بیمارستان ها، تأمین نیروی موقت، تأمین نیروی تخصصی و ...

3.       همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در مواقع مورد نیاز مانند ارائه خدمات بهداشتی برای مدارس، کارخانجات و اماکن عمومی

4.       استخدام و معرفی کارکنان گروه پرستاری به متقاضیان دریافت خدمات متناسب با وظایف مرکز

5.       نظارت بر چگونگی انجام فعالیت های مرکز و ارائه گزارشات سالانه به اداره نظارت بر درمان دانشگاه های علوم پزشکی مربوطه

6.       برنامه ریزی به منظور شرکت کارکنان گروه پرستاری در برنامه های آموزشی مدون ابلاغی از سوی وزارت بهداشت

7.       نظارت و ارزیابی برنامه ها و خدمات ارایه شده و الزام کارکنان تخصصی و فنی به داشتن پروانه صلاحیت حرفه ای

8.       استفاده از افراد واجد شرایط و صلاحیت در ارائه خدمات و مراقبت های پرستاری

9.       جمع آوری اطلاعات از نوع خدمات ارائه شده، نام و مشخصات بیماران و مبالغ قراردادها

10.   همکاری در انجام پژوهش های کاربردی با محققین و پژوهشگران

11.   اجرای بخشنامه های صادره از مراجع ذی صلاح در رابطه با وظایف مرکز

12.   رسیدگی به شکایات بیماران، خانواده و مراجع ذی صلاح و پاسخگویی به آنها

13.   همکاری با سیستم های نظارتی ذی صلاح اعم از دانشگاه، مراجع انتظامی و قضایی

14.   ارائه گزارش های درخواستی از سوی مراجع ذی صلاح در وزارت یا دانشگاه های علوم پزشکی شامل اداره نظارت بر درمان و مدیریت پرستاری

15.   بررسی اصل مدارک تحصیلی کارکنان در بدو استخدام و اخذ گواهی سوء پیشینه و عدم اعتیاد از متقاضیان کار

16.   ایجاد تمهیدات لازم جهت نگهداری پرونده پرسنل در مرکز و نیز نگهداری پرونده بیماران طرف قرارداد در مرکز طبق ضوابط و مقررات حفظ و نگهداری اسناد

17.   ایجاد تدابیر لازم جهت برخورداری کارکنان مرکز از امتیاز بیمه مسئولیت حرفه ای

18.   انجام رضایت سنجی از مشتریان بر اساس فرمت های تعیین شده و ارائه آنها به مراجع نظارتی در صورت درخواست

19.   ایجاد تمهیدات لازم به منظور تهیه کارت شناسایی معتبر یا شماره سریال مشخص با ذکر نام و نام خانوادگی و مدرک تحصیلی کارکنان اعزامی به محل ارائه مراقبت ها با ذکر مدرک تحصیلی به همراه امضاء و مهر مدیر مرکز

ماده 6- مسئول فنی و مسئولیتهای آن:

پرستارانی هستند که توسط مؤسس معرفی می گردند و در نوبت کاری های موظف، مسئول رسیدگی، نظارت و پاسخگویی به نیازها و مشکلات بیماران/مددجویان تحت پوشش و کارکنان فنی مرکز می باشند. شرح وظایف مسئول فنی شامل موارد زیر است:

1-      حضور مستمر و فعال در مرکز در ساعت ها و نوبت های کاری درج شده در پروانه مسئول فنی و قبول مسئولیت های مربوطه

تبصره 1: مسئول فنی می بایست در صورت عدم حضور به مدت کمتر از سه ماه یک نفر جانشین را با تایید رییس مرکز بطور موقت انتخاب و کتباً به اداره نظارت بر درمان دانشگاه مربوطه معرفی نماید.

تبصره 2: در صورتی که عدم حضور مسئول فنی بیش از سه ماه بطول انجامد طبق ضوابط کمیسیون ماده 20 با وی برخورد خواهد شد.

2-      نظارت بر نحوه پذیرش و ارائه خدمات توسط کادر پرستاری و سایر کارکنان مرکز به مددجویان / بیماران و ابلاغ تذکرات لازم به آنان در جهت اجرای وظایف مربوطه و ارتقاء سطح کیفی خدمات مرکز

3-      بررسی و تائید صلاحیت کارکنان فنی مرکز بر اساس مفاد این آیین نامه و ضوابط قانونی مربوطه

4-      تهیه و تنظیم برنامه کاری ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری مورد نیاز بیماران / مددجویان طرف قرارداد مرکز در ساعات و ایام تعیین شده و نظارت بر حسن انجام آن

5-      نظارت بر کیفیت خدمات ارائه شده به مددجویان بر اساس استانداردها و پروتکل های مصوب و رسیدگی به شکایات و پاسخگویی به آنان

6-      نظارت بر تهیه و تنظیم و نگهداری پرونده های مراقبتی بیماران/مددجویان طرف قرارداد با مرکز و بررسی شرح حال و دستورهای مراقبتی مندرج در آن و نیز مستندات مالی مربوطه و تذکر به کارکنان در صورت تخطی از موازین علمی و فنی

7-      نظارت بر حسن اجرای استانداردها، بخشنامه ها و دستورالعمل های مصوب و مرتبط وزارت بهداشت و رعایت موازین علمی، فنی، اسلامی و اخلاقی توسط ارائه دهندگان خدمات

8-      تأمین و معرفی پرستاران و سایر حرف گروه پزشکی با توجه به نیاز متقاضیان دریافت خدمات متناسب با وظایف مرکز

9-      ارائه گزارش های درخواستی از سوی مراجع ذیصلاح در وزارت یا دانشگاه مربوطه

10-   بررسی و ارزیابی صلاحیت حرفه ای، اخلاقی و روانی کارکنان فنی در دوران همکاری با مرکز و تشکیل پرونده پرسنلی

 

ماده 7- وظایف کارکنان پرستاری طبق شرح وظایف رده های مختلف پرستاری مصوب وزارت می باشد.

تبصره 1: مرکز موظف است برای هر کدام از کارکنان پرونده پرسنلی شامل مدارک سجلی و تحصیلی را تهیه و در محل مرکز نگهداری نماید.

تبصره 2: کلیه کارکنان مشمول قانون آموزش مداوم جامعه پزشکی کشور مصوب 12/2/1375

می بایست مدارک مربوط به گذراندن دوره ها را طبق ضوابط اداره کل آموزش مداوم ارائه نمایند.

 

ماده 8- تعرفه خدمات:

تعرفه و حق العمل خدمات مرکز طبق دستورالعمل ها و تعرفه هایی است که هر سال توسط وزارت و شورایعالی بیمه ابلاغ می گردد.

تخلف از تعرفه، مشمول قوانین جاری وزارت میشود. تا ابلاغ تعرفه جدید، تعرفه های جاری ملاک عمل است.

 

 

 ماده 9- روش پذیرش بیمار/ مددجو:

1.       ارجاع از مؤسسات بهداشتی درمانی )دولتی و خصوصی(

2.       ارجاع از مطب پزشکان

3.       مراجعه مستقیم مددجو یا وابستگان وی همراه دستور پزشک معالج

 

ماده 10-  مرکز موظف است در مورد درخواست بیمار یا وابستگان او جهت انجام خدمات پرستاری در منزل، قراردادی را که حیطه عملیات مراقبتی و تعرفه و بهای خدمات را مشخص می نماید تنظیم و به امضاء طرفین برساند. این قرارداد باید شامل نام و مشخصات بیمار، آدرس محل زندگی، نوع بیماری، برنامه مراقبتی، هزینه ها و نحوه پرداخت و رضایت آگاهانه باشد. پیشنویس قرارداد توسط معاونت پرستاری تهیه و ابلاغ می شود.

 

ماده 11  - ارائه هر گونه خدمات در منزل منوط به تشکیل پرونده ترجیحاً ثبت مشخصات فرد در کامپیوتر به صورت الکترونیک بوده که در آن محتوای خدمت، رضایت آگاهانه مددجو یا بستگان ایشان، تعرفه خدمات، حجم و نوع خدمت، قید شده باشد و در قالب فرم هایی که از سوی معاونت پرستاری تهیه و ابلاغ می شود ، منعقد می گردد.

تبصره: در صورت فراهم شدن امکانات سامانه یکپارچه ثبت خدمات پرستاری در منزل کلیه مراکز موظف به ثبت پرونده الکترونیک در سامانه می باشند.

 

ماده  12- صدور مجوز:

به هر متقاضی واجد شرایط و صلاحیت موضوع این آیین نامه فقط پروانه تأسیس )بهره برداری( یک مرکز اعطا می گردد. این پروانه از طریق کمیسیون تشخیص امور پزشکی موضوع ماده 20 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی، مواد خوردنی و آشامیدنی هر دانشگاه بر اساس روال قانونی موجود جهت فعالیت مرکز صادر خواهد شد و حضور مدیر/ رئیس اداره پرستاری دانشگاه با حق رأی در جلسات مربوط به این مراکز الزامی است.

تبصره: استاندارد تعداد و پراکندگی مراکز بر اساس شاخص جمعیت، شرایط جغرافیایی و بار بیماری های منطقه بر اساس شیوه نامه ای خواهد بود که توسط معاونت پرستاری وزارت ابلاغ می گردد.

 

ماده 13- شرایط مکان مرکز:

مرکز دارای شرایط فیزیکی، امکانات و تجهیزات لازم جهت انجام خدمات مورد نیاز مددجویان و بیماران مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط معاونت پرستاری متعاقباً تهیه و ابلاغ می گردد.

تبصره 1: محل ساختمان مرکز و تجهیزات موجود در آن باید قبل از صدور مجوز و شروع بهره برداری توسط کارشناسان ذیربط دانشگاه/ دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه مورد ارزشیابی و تأیید قرار گیرد.

تبصره 2 :پروانه تأسیس به نام اشخاص حقیقی و حقوقی ذی صلاح صادر خواهد شد. مدت اعتبار آن 5 سال و غیر قابل واگذاری به غیر است و تمدید آن منوط به رعایت ضوابط و سایر دستورالعمل های صادره خواهد بود.

تبصره 3: : به هر شخص حقیقی/حقوقی بیش از یک پروانه بهره برداری )تأسیس) مرکز داده نمی شود.

ماده  14- مرکز پس از دریافت مجوز میبایست حداکثر ظرف یک ماه قرارداد همکاری و پشتیبانی با یک بیمارستان را ارائه نماید.

 

ماده 15- پزشکان، پرستاران، پیراپزشکان و سایر حرف وابسته به گروه پزشکی می توانند طبق قوانین و دستورالعمل های جاری با مرکز قرارداد مشاوره و ارائه خدمات منعقد نمایند.

 

ماده 16- نظارت و ارزشیابی کلیه خدمات ارائه شده توسط این مرکز در سراسر کشور به عهده اداره نظارت بر درمان دانشگاه/ دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه و با مشارکت مدیریت / اداره پرستاری دانشگاه خواهد بود.

 

ماده 17- پس از کسب موافقت اصولی، حداکثر ظرف مدت یک سال مهلت مندرج در قرارداد تأسیس منعقده بین دانشگاه مربوطه و متقاضیان باید مرکز جهت ارائه خدمات آماده و قبل از شروع به کار مراتب را برای بازدید و تأیید نهایی به دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه کتباً اعلام نماید و در صورت عدم آمادگی بنا به دلایلی، بر اساس ضوابط کمیسیون ماده 20 دانشگاه عمل خواهد گردید.

 

ماده 18- تغییرات نام و محل مرکز باید با هماهنگی دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه طبق ضوابط و مقررات جاری باشد.

 

ماده 19- در صورتی که مؤسس یا مؤسسین به دلایل موجه ی قصد تعطیل و انحلال مرکز را داشته باشند مراتب با ذکر دلیل و مستندات لازم حداقل سه ماه قبل از اقدام به دانشگاه/ دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی مربوطه گزارش نمایند.

 

ماده 20- در ارائه خدمات پرستاری به بیماران و مددجویان رعایت قانون انطباق امور اداری و فنی مؤسسات پزشکی با موازین شرع مقدس و آیین نامه اجرایی آن برای مرکز الزامی است.

 

ماده 21-در صورتی که مؤسس یا مؤسسین مرکز از ضوابط، مقررات و وظایف موضوع این آیین نامه تخطی نمایند طبق قوانین و مقررات جاری عمل خواهد شد.

 

ماده22 - به منظور پیگیری تداوم مراقبت و هماهنگی های لازم، واحد مراقبت در منزل Home Care unit) ) در هر بیمارستان ایجاد خواهد شد که دستورالعمل آن یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه توسط معاونت پرستاری و با همکاری معاونت درمان ابلاغ می شود.

 

ماده 23- مرکز در صورت احراز شرایط ذیل به عنوان مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های تخصصی پرستاری در زمینه خاص شناخته می شوند.

1-23 مدیر فنی و حداقل دو نفر از پرستاران شاغل در آن مرکز دوره های کوتاه مدت حرفه ای مربوطه را بر اساس استانداردهای مرکز آموزش مداوم وزارت گذرانده باشند.

2-23 تخصص مربوطه در حیطه اختیارات و شرح وظایف پرستاری باشد.

تبصره 1: پرستاران دارای هر گونه تخصصی حداکثر در سه مرکز می توانند به عنوان همکار مشغول ارائه خدمات باشند.

تبصره 2:  معاونت پرستاری وزارت مسئول تائید تخصص مرکز می باشد که می تواند این مسئولیت را به دانشگاه های علوم پزشکی تفویض نماید.

تبصره 3: مرکز در صورت اخذ مجوز می تواند از عنوان تخصصی در تابلو، تبلیغات و مکاتبات استفاده نماید.

ماده 24- راه اندازی سامانه مدیریت رضایت مراکز تخصصی(ASM ) و ایجاد بانک اطلاعاتی از مراکز مصوب و نیز راه اندازی سیستم مدیریت و اندازه گیری رضایت مشتریان  (CSM ) با هدف ثبت شکایات  ( ویژه دریافت کنندگان خدمت(، مشکلات و نقاط قوت و ضعف مراکز توسط معاونت پرستاری راه اندازی می شود و کلیه مراکز مؤظف هستند اطلاعات اعلام شده توسط معاونت مزبور را در سامانه وارد نمایند.

 

ماده 25- به منظور نظارت مؤثر و کارآمد، پایش کیفیت خدمات و مراقبت های پرستاری، مراکز بر اساس استانداردهای نظارت و اعتباربخشی، هر ساله بررسی و درجه بندی می شوند که دستورالعمل آن یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه توسط معاونت پرستاری و با همکاری معاونت درمان ابلاغ می شود.

 

ماده 26- این آیین نامه جایگزین آیین نامه مرکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری مصوب 26/5/1378 وزارت موضوع ابلاغیه شماره 6648 مورخه 30/6/1378 می باشد. بدیهی است تمدید پروانه جدید با شرایط مندرج در این آیین نامه صورت خواهد پذیرفت.

تبصره: مراکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری که دارای پروانه بهره برداری صادر شده قبلی می باشند می بایست ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین نامه، جهت تطبیق شرایط خود با این آیین نامه و اخذ پروانه جدید بر اساس مفاد این آیین نامه اقدام نمایند. وزارت نیز زمینه صدور پروانه جدید را طی پروسه ای شش ماهه ایجاد می نماید.

 

این آیین نامه در 26 ماده و 17 تبصره و به پیشنهاد معاونت پرستاری، تدوین و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا می باشد

 

 

 

 

 

 

آئین نامه تاسیس مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل در سال 1367 توسط وزارت بهداشت تصویب شد.ولی به شکل عملیاتی و جدی تا کنون موردحمایت قرار نگرفته بود . اما بدنبال اجرای طرح نظام تحول سلامت چهارچوب های مشخص و نظام مندی در این خصوص تدوین و جهت اجرا در قالب برنامه عملیاتی سال 95 به مدیران پرستاری دانشگاهها ابلاغ گردید.

این طرح که همسو با منویات مقام معظم رهبری در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی می باشد بصورت جد در دستور کار دانشگاه علوم پزشکی دزفول در سال جاری قرار داشته است.

هدف از تاسیس این مراکز ارائه خدمات پرستاری مبتنی بر نیاز جامعه در زمینه های مراقبتی ، مشاوره ای، آموزشی، درمانی و توانبخشی با تاکید بر افزایش سلامتی و کاهش ناتوانی در بیماریهای مزمن و سالمندان است.

 

اهداف مراکز پرستاری در منزل چیست؟

ü       ارائه مراقبت های پرستاری در سطوح اولیه ، عمومی و تخصصی با توجه به نیاز مردم در سطح جامعه و منازل

ü       پوشش همگانی و عادلانه خدمات پرستاری

ü       کاهش هزینه های بهداشتی و درمانی

ü       فراهم نمودن زمینه مشارکت و توانمند سازی خانواده ها و افراد در ارائه خدمات بهداشتی ، درمانی و مراقبتی

ü       پاسخگویی مناسب به نیاز مردم

ü       پیگیری مراقبتهای پس از ترخیص از بیمارستان

ü       ارتقاء کیفیت و امنیت ارائه مراقبت ها

ü       افزایش بهره وری بیمارستان ها ، کاهش بار بستری و جلوگیری از بستری شدن فرد

ü       ایجاد آرامش روانی در خانواده ها و مددجویان و کاهش هزینه خانواده ها

ü       پیشگیری از حضور افراد فاقد صلاحیت در منازل

ü        کاهش دفعات و زمان بستری در بیماران از جمله بیماران مزمن

ü       پیشگیری از بستری های غیر ضروری با کاهش خطاهای دارویی و سقوط در منزل

ü       کاهش خطر ابتلا به عفونت های بیمارستانی

ü       تسریع در ترخیص از بیمارستان و افزایش گردش تخت

 

 

یکی از نیازهای  امروز نظام سلامت در کشور ایجاد و فعالسازی مراکز خدمات پرستاری در منزل است.

مراقبت در منزل عبارتست از ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در محل زندگی بیماران، در این سیستم بیمار تحت نظارت پزشک و پرستار در محل زندگی خود از خدمات  بهره مند می شود

این بدان معنی است که خدمات به نحوی ارائه و مدیریت شود که بیماران را در قسمتی یا تمام زندگی شخصی توانمند گرداند که این امر با انجام خدمات مراقبتی پیشگیرانه و حاد یا طولانی صورت می گیرد.

آیین نامه جدید تاسیس مراکز مشاوره ، مراقبت و خدمات پرستاری در منزل و شیوه نامه استاندارد تعداد و پراکندگی مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل و دستورالعمل شرایط فیزیکی، امکانات و تجهیزات آن از طرف معاونت پرستاری وزارتخانه به تمامی دانشگاهها ابلاغ گردیده است

در همین راستا دستور  تاسیس واحد مراقبت در منزل مستقر در بیمارستان ها ، از جانب معاونت محترم پرستاری وزارتخانه بهداشت ، با هدف  ساماندهی، تداوم و هماهنگی در ارائه مراقبت از بیمار پس از ترخیص از بیمارستان، مراقبت ایمن و به صرفه در منزل در راستای کاهش زمان بستری در بیمارستان ها و مراکز درمانی، کاهش هزینه های درمانی مراقبتی، کاهش دوران نقاهت، کنترل و کاهش عفونت های بیمارستانی، توانبخشی و بهبودکیفیت خدمات پرستاری و در نهایت افزایش رضایت مندی بیماران و خانواده ها ابلاغ گردید .

*** مهم ***

ü       دستورالعمل تاسیس واحد مراقبت در منزل مستقر در بیمارستان ها ،

ü       ساختار سازمانی و وظایف و اختیارات این واحد ،

ü       فرم ارجاع بیمار از بخش بستری به واحد مراقبت در منزل جهت ادامه مراحل درمان و مراقبت،

ü       فرم ارجاع بیمار از واحد مراقبت در منزل به مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل جهت ادامه مراحل درمان و مراقبت،

ü       فرم قرارداد همکاری و پشتیبانی بیمارستان و مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل  ،

ü       فرم قرارداد همکاری مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل و پزشک از طرف معاونت پرستاری صادر که تماما در کارگروه Home Care مطرح و ابلاغ گردید.

اداره پرستاری دانشگاه علوم پزشکی دزفول اهتمام ویژه ای جهت اجرای هر چه مطلوبتر این طرح منظور داشته است .

 

حیطه عملکرد پرستار عبارت است از ارتقاء بهداشت و ارزیابی تدارک مراقبت و درمان و حفظ شرایط سلامتی بوسیله حمایت ،پیشگیری و درمان و تسکین و توانبخشی ،با هدف دستیابی و حفظ عملکرد مطلوب می باشد.

 

 

ویژگی های آئین نامه جدید

Ø       تقویت نظارت (استاندارد ، نیروی انسانی...)

Ø       شرح وظایف به حیطه هائی مثل مراقبتهای  تسکینی

Ø       اعتبار بخشی و درجه بندی مراکز

Ø       تخصصی کردن مراکز

Ø       تعیین تکلیف تعرفه ها

Ø       ایجاد حلقه واسطه بین مراکز و نظام سلامت (بیمارستانها)

Ø       ایجاد پرونده خدمات و یکسان سازی فرمها و قرار دادها

Ø       پیش بینی ثبت در پرونده الکترونیک سلامت

 

اندیکاسیون های مراقبت در منزل

1.      بیماران با نیازمندی های مراقبتی بلند مدت و پیچیده

2.      سالمندان

3.      بیماران با بیماری مزمن کلیوی

4.      کودکان

5.      ناتوانی های جسمی

6.      بیماران روان :

آمار بالای این بیماران( 1تا 1/5 درصد جمعیت عمومی)

در صورت عدم پیگیری تا حدود  67 درصد عود می کند

تحقیقات متعدد تاثیر مراقبت در منزل در کاهش عود این بیماری را نشان داده است .

 

روش های پذیرش مددجو

Ø       ارجاع از موسسات بهداشتی درمانی ( اعم از دولتی و غیر دولتی)

Ø       ارجاع از مطب پزشکان

Ø       مراجعه مستقیم مددجو یا وابستگان وی همراه دستور پزشک

 

مراکز مورد تایید ارائه خدمات پرستاری در منزل دانشگاه علوم پزشکی دزفول

1.      مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل زینب کبری (س)

2.      مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل حیات

3.      و به زودی مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل زرین

 

شماره تلفن 42530719 جهت هرگونه نظر، پیشنهاد، انتقاد، تقدیر ، شکایت و.... از این مراکز اختصاص یافته است

 

 

به استناد مواد 1 و 24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 با اصلاحیه ها و الحاقیه های بعدی آن و بندهای 11 ، 12 و 14 ماده 1 قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی  مصوب سال 1367 با اصلاحیه ها و الحاقیه های بعدی آن » آیین نامه تأسیس مرکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری در منزل « ، به شرح ذیل تدوین و مصوب می گردد.

 

ماده 1 - تعاریف:

الف- وزارت:

منظور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد.

 

ب- مرکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری در منزل:

به مؤسسهای اتلاق میشود که طبق این آییننامه جهت تأمین مراقبتهای پرستاری در سطوح مختلف نظام سلامت و بر اساس نیاز مددجویان مطابق با شرح وظایف و اختیارات تعیین شده پس از اخذ مجوز، توسط افراد حقیقی یا حقوقی واجد شرایط و با صلاحیت دائر می گردد و از این پس در این آیین نامه به عنوان مرکز به آن اشاره می شود.

 

ج- پرستاری )بر اساس تعریف شورای بین المللی پرستاری) :

پرستاری ارائه مراقبت به صورت مستقل یا با همکاری سایر اعضاء تیم بهداشتی، درمانی به افراد بیمار یا سالم، در تمام سنین، خانواده ها، گروه ها و جوامع و در تمام محیط ها و مکان هاست. فعالیتهای پرستاری شامل ارتقاء سطح سلامت، پیشگیری از بیماری ها و مراقبت از افراد بیمار، ناتوان و بیماران در حال احتضار است. ارائه مشاوره و آموزش به مددجویان، غربالگری، انجام تحقیقات مرتبط و مشارکت در شکلدهی و اداره نظام های ارائه مراقبتهای بهداشتی از وظایف مهم پرستاران است.

 

د- پرستاری جامعه نگر:

پرستاری جامعه نگر شامل ارائه مجموعه ای از خدمات مراقبتی از پیشگیری تا توانبخشی و از مراقبت های اولیه تا خدمات پرستاری تخصصی و ویژه که قابل ارایه در منزل و جامعه هستند، می باشد. این خدمات به صورت های موردی، شیفتی، ساعتی و یا ... در محل اقامت مددجویان/ بیماران طبق شرح وظایف رده های مختلف پرستاری ارایه می شود.

 

ه- پرستار:

پرستار به فردی اطلاق میشود که دوره آموزش پرستاری )کاردانی-کارشناسی-کارشناسی ارشد یا دکترا( را طبق ضوابط شورای عالی برنامه ریزی آموزش عالی در یکی از دانشکده های مصوب شورای گسترش دانشگاه ها و یا دانشکده های معتبر خارجی طی نموده و مدرک تحصیلی او به تأیید اداره کل فارغ التحصیلان وزارت رسیده باشد.

 

و- بهیار/کمک پرستار:

به فردی اطلاق می شود که بر اساس مقررات وزارت، آموزش های لازم را در مراکز غیر دانشگاهی مورد تأیید گذرانده و گواهینامه مربوطه را اخذ نماید.

 

تبصره: گروه پرستاری شامل پرستار، بهیار/کمک پرستار، کاردان ها و کارشناس/کاردان اطاق عمل و هوشبری و فوریت های پزشکی می باشد.

 

ز- پروانه صلاحیت حرفه ای:

گواهینامه ای است که از سوی وزارت به هر پرستار پس از اطمینان از احراز شایستگی های لازم مبتنی بر استانداردهای حرفه ای تعلق می گیرد.

 

ح- موافقت اصولی:

موافقت اولیه کمیسیون ماده 20 دانشگاه جهت تأسیس مرکز است که بر اساس مدارک مستند ارائه شده توسط متقاضی تأسیس مرکز صادر می شود و به متقاضی اجازه ادامه روند کار تا بهره برداری از مرکز را می دهد. این موافقت نامه مجوزی برای فعالیت مرکز نمی باشد و غیر قابل واگذاری به غیر است. اعتبار آن جهت تأسیس مرکز از تاریخ صدور به مدت مندرج در این آیین نامه می باشد و در صورت عدم استفاده در این مدت لازم است تقاضای جدید ارائه شود. فرم موافقت اصولی توسط وزارت ابلاغ می گردد.

 

ط- پروانه بهره برداری )پروانه تأسیس(:

پروانه ای است که پس از طی تمامی مراحل لازم، ارزیابی و تأیید محل، فضای فیزیکی، ساختمان ، تجهیزات، نیروی انسانی و ... بر اساس این آیین نامه و استانداردها و دستورالعمل های مربوطه توسط کمیسیون ماده 20 دانشگاه صادر می شود. این پروانه غیر قابل واگذاری به غیر است و مدت اعتبار آن 5 سال خواهد بود.

 

ماده 2- هدف:

هدف کلی از تأسیس این مراکز تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت مددجویان / بیماران به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق ارایه مراقبت های پرستاری مبتنی بر نیاز جامعه در زمینه های مراقبتی-مشاورهای، آموزشی، درمانی، توانبخشی و تأمین نیروی انسانی کارآمد با تأکید بر افزایش سلامتی و کاهش تأثیر ناتوانی به ویژه در بیماری های مزمن )صعب العلاج، سرطانی ها، بیماریهای خاص ... ) و سالمندان با توجه به اهداف ویژه ذیل می باشد:

 

1-2 ارایه مراقبت های پرستاری در سطوح اولیه، عمومی و تخصصی با عنایت به نیاز مردم در سطح جامعه و منازل

2-2 نیل به پوشش همگانی و عادلانه خدمات و مراقبت های نظام سلامت با رویکرد مراقبت های پرستاری تسهیل شده و در دسترس

3-2 کاهش هزینه های بهداشتی، درمانی و توانبخشی مردم )فرد، خانواده و جامعه(

4-2  افزایش بهره وری مراکز بهداشتی و درمانی

5-2  آموزش و توسعه خدمات خودمراقبتی و فراهم نمودن زمینه مشارکت و توانمندسازی خانواده و افراد در ارایه خدمات بهداشتی، مراقبتی، درمانی و آموزشی

6-2  پاسخگویی مناسب به تقاضای مردم در خصوص مراقبت های پرستاری در منزل

7-2  تداوم و پیگیری مراقبت های پرستاری مددجویان بعد از ترخیص از بیمارستان با هماهنگی پزشک معالج/ بیمارستان محل بستری

8-2  مشارکت بخش غیر دولتی در نظام ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری

9-2 تأمین مراقبت و خدمات پرستاری مورد نیاز آحاد مختلف جامعه در سطوح سه گانه نظام سلامت

10-2  ارتقاء کیفیت و امنیت ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری به گیرندگان خدمت

11-2 افزایش بهره وری بیمارستان ها و کاهش بار بستری بیمارستان ها و به ویژه جلوگیری از بستری شدن های مجدد

12-2 ایجاد آرامش روانی در خانواده ها، مددجویان و بیماران و کاهش هزینه خانوارها به ویژه در صورت داشتن بیمار مزمن، خاص، صعب العلاج، سرطانی یا سالمند

13-2 نظارت، کنترل و پیشگیری از حضور افراد فاقد صلاحیت در منازل مردم به بهانه ارائه مراقبت های پرستاری

14-2 استفاده بهینه از استعداد نیروهای کارآمد، متخصص و با تجربه در جهت رفع مشکلات موجود در بیمارستانها و جامعه

 

ماده 3 - وظایف و اختیارات مرکز :

مرکز در جهت رسیدن به اهداف فوق وظایف و اختیارات زیر را دارد:

1-3  آموزش خودمراقبتی در زمینه مراقبتهای پرستاری، به فرد، خانواده و مددجو

2-3  ارائه خدمات مشاورهای، آموزشی حضوری، غیر حضوری )تله نرسینگ( به مددجو/ بیمار

3-3  بازدید منزل و ارائه خدمات مشاورهای، آموزشی، مراقبتی-درمانی لازم در تمام مراحل )قبل از پذیرش بیماران و بعد از ترخیص از بیمارستان(  با هماهنگی پزشک معالج

4-3  رایزنی و عقد قرارداد با مراکز درمانی و بیمارستانی برای تحت پوشش قرار دادن بیمارانی که نیاز به تداوم مراقبت بعد از ترخیص دارند

5-3  انجام روش های مراقبتی مجاز در قالب شرح وظایف رده های مختلف

6-3  شناسائی مددجویان جامعه و ارجاع به موقع به مراکز بهداشتی درمانی و توانبخشی در زمان بازدید و پیگیری موارد مشخص

7-3  آموزش ارائه خدمات مراقبتی به منظور بازتوانی و نوتوانی مددجویان )کودکان معلول-معلولین جسمی و روانی، سالمندان و بیماران مزمن(  با هماهنگی پزشک معالج

8-3  ارائه مراقبت های پرستاری در قالب ایجاد و تداوم مراکز مراقبت تسکینی برای بیماران صعب العلاج

9-3  ارائه خدمات مشاورهای و مراقبتی به مراکز و مؤسسات مانند مدارس، کارخانجات، ادارات و ...

10-3  همکاری با مراکز و مؤسسات بهداشتی درمانی جهت افزایش بهره وری این مراکز و تأمین بخشی از مراقبت ها به بیماران در قالب خرید خدمات در محل مراکز درمانی به صورت شیفتی یا پاره وقت

11-3  برقراری ارتباط با مراکز بهداشتی، درمانی و داروخانه ها به منظور ایجاد شبکه های تسهیل شده در خدمت رسانی به بیماران

 

ماده 4 - ارکان و شرایط متقاضیان تأسیس و کارکنان مرکز:

الف- شرایط عمومی:

 

• 1. داشتن تابعیت ایرانی
• 2. التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
• 3. تدین به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی کشور مصرح در قانون اساسی کشور
• 4. ارائه گواهی عدم سوء پیشینه مؤثر کیفری و عدم اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان
• 5. ارائه گواهی انجام دوره یا معافیت از طرح قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان
• 6. ارائه مدرک مبنی بر رسیدگی به وضع مشمولیت از اداره وظیفه عمومی
• 7. ارائه پروانه صلاحیت حرفه ای معتبر )گروه های پروانه دار(

 

ب ) شرایط اختصاصی:

1- مؤسس مرکز )شخص حقیقی) / رئیس مرکز / مسئول فنی:

- دارا بودن مدرک کارشناسی پرستاری با حداقل 5 سال سابقه کار بالینی

- دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری با دو سال سابقه کار بالینی

 

2- مؤسس مرکز )شخص حقوقی(:

اشخاص حقوقی شامل شرکتهای تعاونی خدمات بهداشتی درمانی و یا سایر شرکت ها و مؤسسات دارای صلاحیت و شناسنامه ملی می باشند که لازم است حداقل دو سوم اعضای مؤسس از پرستاران دارای شرایط مذکور باشند.

تبصره: گذراندن طرح جزو سوابق کاری محسوب می شود.

-3 کارکنان:

الف- کارکنان فنی شامل پرستاران با تخصص های مختلف بهیار/کمک پرستار متناسب با نوع خدمات قابل ارائه

ب- کارکنان پشتیبانی متناسب با حجم کار

تبصره: تمامی کارکنان مرکز و افراد متقاضی همکاری با مرکز باید علاوه بر دارا بودن مدرک تحصیلی و سابقه کار مرتبط، از شرایط عمومی مندرج در این ماده نیز برخوردار باشند.

-2 پزشک همکار:

کلیه مراکز موظف به معرفی حداقل یک پزشک عمومی به عنوان همکار می باشند که در تمام ساعات فعالیت مرکز در دسترس باشند.

برای مراکز با حیطه کار تخصصی معرفی یک پزشک متخصص در رشته مربوطه الزامی است.

 

ماده 5- رئیس مرکز و مسئولیت های آن:

رئیس مرکز پرستاری است که توسط مؤسس، ریاست مرکز را بر اساس ضوابط و شرح وظایف تعیین شده عهده دار می شود و پاسخگوی تمامی امور جاری مرکز و شکایات است.

تبصره: مؤسس مرکز در صورت واجد شرایط بودن می تواند رئیس مرکز نیز باشد.

شرح وظایف رئیس مرکز شامل موارد زیر است:

• 1. برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت ها بر اساس اهداف تعیین شده
• 2. همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز بهداشتی، درمانی در مواردی چون نیاز به کاهش بار بیمارستان ها، تأمین نیروی موقت، تأمین نیروی تخصصی و ...
• 3. همکاری با مرکز بهداشت شهرستان در مواقع مورد نیاز مانند ارائه خدمات بهداشتی برای مدارس، کارخانجات و اماکن عمومی
• 4. استخدام و معرفی کارکنان گروه پرستاری به متقاضیان دریافت خدمات متناسب با وظایف مرکز
• 5. نظارت بر چگونگی انجام فعالیت های مرکز و ارائه گزارشات سالانه به اداره نظارت بر درمان دانشگاه های علوم پزشکی مربوطه
• 6. برنامه ریزی به منظور شرکت کارکنان گروه پرستاری در برنامه های آموزشی مدون ابلاغی از سوی وزارت بهداشت
• 7. نظارت و ارزیابی برنامه ها و خدمات ارایه شده و الزام کارکنان تخصصی و فنی به داشتن پروانه صلاحیت حرفه ای
• 8. استفاده از افراد واجد شرایط و صلاحیت در ارائه خدمات و مراقبت های پرستاری
• 9. جمع آوری اطلاعات از نوع خدمات ارائه شده، نام و مشخصات بیماران و مبالغ قراردادها
• 10. همکاری در انجام پژوهش های کاربردی با محققین و پژوهشگران
• 11. اجرای بخشنامه های صادره از مراجع ذی صلاح در رابطه با وظایف مرکز
• 12. رسیدگی به شکایات بیماران، خانواده و مراجع ذی صلاح و پاسخگویی به آنها
• 13. همکاری با سیستم های نظارتی ذی صلاح اعم از دانشگاه، مراجع انتظامی و قضایی
• 14. ارائه گزارش های درخواستی از سوی مراجع ذی صلاح در وزارت یا دانشگاه های علوم پزشکی شامل اداره نظارت بر درمان و مدیریت پرستاری
• 15. بررسی اصل مدارک تحصیلی کارکنان در بدو استخدام و اخذ گواهی سوء پیشینه و عدم اعتیاد از متقاضیان کار
• 16. ایجاد تمهیدات لازم جهت نگهداری پرونده پرسنل در مرکز و نیز نگهداری پرونده بیماران طرف قرارداد در مرکز طبق ضوابط و مقررات حفظ و نگهداری اسناد
• 17. ایجاد تدابیر لازم جهت برخورداری کارکنان مرکز از امتیاز بیمه مسئولیت حرفه ای
• 18. انجام رضایت سنجی از مشتریان بر اساس فرمت های تعیین شده و ارائه آنها به مراجع نظارتی در صورت درخواست
• 19. ایجاد تمهیدات لازم به منظور تهیه کارت شناسایی معتبر یا شماره سریال مشخص با ذکر نام و نام خانوادگی و مدرک تحصیلی کارکنان اعزامی به محل ارائه مراقبت ها با ذکر مدرک تحصیلی به همراه امضاء و مهر مدیر مرکز

ماده 6- مسئول فنی و مسئولیتهای آن:

پرستارانی هستند که توسط مؤسس معرفی می گردند و در نوبت کاری های موظف، مسئول رسیدگی، نظارت و پاسخگویی به نیازها و مشکلات بیماران/مددجویان تحت پوشش و کارکنان فنی مرکز می باشند. شرح وظایف مسئول فنی شامل موارد زیر است:

• 1- حضور مستمر و فعال در مرکز در ساعت ها و نوبت های کاری درج شده در پروانه مسئول فنی و قبول مسئولیت های مربوطه

تبصره 1: مسئول فنی می بایست در صورت عدم حضور به مدت کمتر از سه ماه یک نفر جانشین را با تایید رییس مرکز بطور موقت انتخاب و کتباً به اداره نظارت بر درمان دانشگاه مربوطه معرفی نماید.

تبصره 2: در صورتی که عدم حضور مسئول فنی بیش از سه ماه بطول انجامد طبق ضوابط کمیسیون ماده 20 با وی برخورد خواهد شد.

• 2- نظارت بر نحوه پذیرش و ارائه خدمات توسط کادر پرستاری و سایر کارکنان مرکز به مددجویان / بیماران و ابلاغ تذکرات لازم به آنان در جهت اجرای وظایف مربوطه و ارتقاء سطح کیفی خدمات مرکز
• 3- بررسی و تائید صلاحیت کارکنان فنی مرکز بر اساس مفاد این آیین نامه و ضوابط قانونی مربوطه
• 4- تهیه و تنظیم برنامه کاری ارائه مراقبت ها و خدمات پرستاری مورد نیاز بیماران / مددجویان طرف قرارداد مرکز در ساعات و ایام تعیین شده و نظارت بر حسن انجام آن
• 5- نظارت بر کیفیت خدمات ارائه شده به مددجویان بر اساس استانداردها و پروتکل های مصوب و رسیدگی به شکایات و پاسخگویی به آنان
• 6- نظارت بر تهیه و تنظیم و نگهداری پرونده های مراقبتی بیماران/مددجویان طرف قرارداد با مرکز و بررسی شرح حال و دستورهای مراقبتی مندرج در آن و نیز مستندات مالی مربوطه و تذکر به کارکنان در صورت تخطی از موازین علمی و فنی
• 7- نظارت بر حسن اجرای استانداردها، بخشنامه ها و دستورالعمل های مصوب و مرتبط وزارت بهداشت و رعایت موازین علمی، فنی، اسلامی و اخلاقی توسط ارائه دهندگان خدمات
• 8- تأمین و معرفی پرستاران و سایر حرف گروه پزشکی با توجه به نیاز متقاضیان دریافت خدمات متناسب با وظایف مرکز
• 9- ارائه گزارش های درخواستی از سوی مراجع ذیصلاح در وزارت یا دانشگاه مربوطه
• 10- بررسی و ارزیابی صلاحیت حرفه ای، اخلاقی و روانی کارکنان فنی در دوران همکاری با مرکز و تشکیل پرونده پرسنلی

 

ماده 7- وظایف کارکنان پرستاری طبق شرح وظایف رده های مختلف پرستاری مصوب وزارت می باشد.

تبصره 1: مرکز موظف است برای هر کدام از کارکنان پرونده پرسنلی شامل مدارک سجلی و تحصیلی را تهیه و در محل مرکز نگهداری نماید.

تبصره 2: کلیه کارکنان مشمول قانون آموزش مداوم جامعه پزشکی کشور مصوب 12/2/1375

می بایست مدارک مربوط به گذراندن دوره ها را طبق ضوابط اداره کل آموزش مداوم ارائه نمایند.

 

ماده 8- تعرفه خدمات:

تعرفه و حق العمل خدمات مرکز طبق دستورالعمل ها و تعرفه هایی است که هر سال توسط وزارت و شورایعالی بیمه ابلاغ می گردد.

تخلف از تعرفه، مشمول قوانین جاری وزارت میشود. تا ابلاغ تعرفه جدید، تعرفه های جاری ملاک عمل است.

 

 

 ماده 9- روش پذیرش بیمار/ مددجو:

• 1. ارجاع از مؤسسات بهداشتی درمانی )دولتی و خصوصی(
• 2. ارجاع از مطب پزشکان
• 3. مراجعه مستقیم مددجو یا وابستگان وی همراه دستور پزشک معالج

 

ماده 10-  مرکز موظف است در مورد درخواست بیمار یا وابستگان او جهت انجام خدمات پرستاری در منزل، قراردادی را که حیطه عملیات مراقبتی و تعرفه و بهای خدمات را مشخص می نماید تنظیم و به امضاء طرفین برساند. این قرارداد باید شامل نام و مشخصات بیمار، آدرس محل زندگی، نوع بیماری، برنامه مراقبتی، هزینه ها و نحوه پرداخت و رضایت آگاهانه باشد. پیشنویس قرارداد توسط معاونت پرستاری تهیه و ابلاغ می شود.

 

ماده 11  - ارائه هر گونه خدمات در منزل منوط به تشکیل پرونده ترجیحاً ثبت مشخصات فرد در کامپیوتر به صورت الکترونیک بوده که در آن محتوای خدمت، رضایت آگاهانه مددجو یا بستگان ایشان، تعرفه خدمات، حجم و نوع خدمت، قید شده باشد و در قالب فرم هایی که از سوی معاونت پرستاری تهیه و ابلاغ می شود ، منعقد می گردد.

تبصره: در صورت فراهم شدن امکانات سامانه یکپارچه ثبت خدمات پرستاری در منزل کلیه مراکز موظف به ثبت پرونده الکترونیک در سامانه می باشند.

 

ماده  12- صدور مجوز:

به هر متقاضی واجد شرایط و صلاحیت موضوع این آیین نامه فقط پروانه تأسیس )بهره برداری( یک مرکز اعطا می گردد. این پروانه از طریق کمیسیون تشخیص امور پزشکی موضوع ماده 20 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی، مواد خوردنی و آشامیدنی هر دانشگاه بر اساس روال قانونی موجود جهت فعالیت مرکز صادر خواهد شد و حضور مدیر/ رئیس اداره پرستاری دانشگاه با حق رأی در جلسات مربوط به این مراکز الزامی است.

تبصره: استاندارد تعداد و پراکندگی مراکز بر اساس شاخص جمعیت، شرایط جغرافیایی و بار بیماری های منطقه بر اساس شیوه نامه ای خواهد بود که توسط معاونت پرستاری وزارت ابلاغ می گردد.

 

ماده 13- شرایط مکان مرکز:

مرکز دارای شرایط فیزیکی، امکانات و تجهیزات لازم جهت انجام خدمات مورد نیاز مددجویان و بیماران مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط معاونت پرستاری متعاقباً تهیه و ابلاغ می گردد.

تبصره 1: محل ساختمان مرکز و تجهیزات موجود در آن باید قبل از صدور مجوز و شروع بهره برداری توسط کارشناسان ذیربط دانشگاه/ دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه مورد ارزشیابی و تأیید قرار گیرد.

تبصره 2 :پروانه تأسیس به نام اشخاص حقیقی و حقوقی ذی صلاح صادر خواهد شد. مدت اعتبار آن 5 سال و غیر قابل واگذاری به غیر است و تمدید آن منوط به رعایت ضوابط و سایر دستورالعمل های صادره خواهد بود.

تبصره 3: : به هر شخص حقیقی/حقوقی بیش از یک پروانه بهره برداری )تأسیس) مرکز داده نمی شود.

ماده  14- مرکز پس از دریافت مجوز میبایست حداکثر ظرف یک ماه قرارداد همکاری و پشتیبانی با یک بیمارستان را ارائه نماید.

 

ماده 15- پزشکان، پرستاران، پیراپزشکان و سایر حرف وابسته به گروه پزشکی می توانند طبق قوانین و دستورالعمل های جاری با مرکز قرارداد مشاوره و ارائه خدمات منعقد نمایند.

 

ماده 16- نظارت و ارزشیابی کلیه خدمات ارائه شده توسط این مرکز در سراسر کشور به عهده اداره نظارت بر درمان دانشگاه/ دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه و با مشارکت مدیریت / اداره پرستاری دانشگاه خواهد بود.

 

ماده 17- پس از کسب موافقت اصولی، حداکثر ظرف مدت یک سال مهلت مندرج در قرارداد تأسیس منعقده بین دانشگاه مربوطه و متقاضیان باید مرکز جهت ارائه خدمات آماده و قبل از شروع به کار مراتب را برای بازدید و تأیید نهایی به دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه کتباً اعلام نماید و در صورت عدم آمادگی بنا به دلایلی، بر اساس ضوابط کمیسیون ماده 20 دانشگاه عمل خواهد گردید.

 

ماده 18- تغییرات نام و محل مرکز باید با هماهنگی دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه طبق ضوابط و مقررات جاری باشد.

 

ماده 19- در صورتی که مؤسس یا مؤسسین به دلایل موجه ی قصد تعطیل و انحلال مرکز را داشته باشند مراتب با ذکر دلیل و مستندات لازم حداقل سه ماه قبل از اقدام به دانشگاه/ دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی مربوطه گزارش نمایند.

 

ماده 20- در ارائه خدمات پرستاری به بیماران و مددجویان رعایت قانون انطباق امور اداری و فنی مؤسسات پزشکی با موازین شرع مقدس و آیین نامه اجرایی آن برای مرکز الزامی است.

 

ماده 21-در صورتی که مؤسس یا مؤسسین مرکز از ضوابط، مقررات و وظایف موضوع این آیین نامه تخطی نمایند طبق قوانین و مقررات جاری عمل خواهد شد.

 

ماده22 - به منظور پیگیری تداوم مراقبت و هماهنگی های لازم، واحد مراقبت در منزل Home Care unit) ) در هر بیمارستان ایجاد خواهد شد که دستورالعمل آن یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه توسط معاونت پرستاری و با همکاری معاونت درمان ابلاغ می شود.

 

ماده 23- مرکز در صورت احراز شرایط ذیل به عنوان مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های تخصصی پرستاری در زمینه خاص شناخته می شوند.

1-23 مدیر فنی و حداقل دو نفر از پرستاران شاغل در آن مرکز دوره های کوتاه مدت حرفه ای مربوطه را بر اساس استانداردهای مرکز آموزش مداوم وزارت گذرانده باشند.

2-23 تخصص مربوطه در حیطه اختیارات و شرح وظایف پرستاری باشد.

تبصره 1: پرستاران دارای هر گونه تخصصی حداکثر در سه مرکز می توانند به عنوان همکار مشغول ارائه خدمات باشند.

تبصره 2:  معاونت پرستاری وزارت مسئول تائید تخصص مرکز می باشد که می تواند این مسئولیت را به دانشگاه های علوم پزشکی تفویض نماید.

تبصره 3: مرکز در صورت اخذ مجوز می تواند از عنوان تخصصی در تابلو، تبلیغات و مکاتبات استفاده نماید.

ماده 24- راه اندازی سامانه مدیریت رضایت مراکز تخصصی(ASM ) و ایجاد بانک اطلاعاتی از مراکز مصوب و نیز راه اندازی سیستم مدیریت و اندازه گیری رضایت مشتریان  (CSM ) با هدف ثبت شکایات  ( ویژه دریافت کنندگان خدمت(، مشکلات و نقاط قوت و ضعف مراکز توسط معاونت پرستاری راه اندازی می شود و کلیه مراکز مؤظف هستند اطلاعات اعلام شده توسط معاونت مزبور را در سامانه وارد نمایند.

 

ماده 25- به منظور نظارت مؤثر و کارآمد، پایش کیفیت خدمات و مراقبت های پرستاری، مراکز بر اساس استانداردهای نظارت و اعتباربخشی، هر ساله بررسی و درجه بندی می شوند که دستورالعمل آن یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه توسط معاونت پرستاری و با همکاری معاونت درمان ابلاغ می شود.

 

ماده 26- این آیین نامه جایگزین آیین نامه مرکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری مصوب 26/5/1378 وزارت موضوع ابلاغیه شماره 6648 مورخه 30/6/1378 می باشد. بدیهی است تمدید پروانه جدید با شرایط مندرج در این آیین نامه صورت خواهد پذیرفت.

تبصره: مراکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری که دارای پروانه بهره برداری صادر شده قبلی می باشند می بایست ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین نامه، جهت تطبیق شرایط خود با این آیین نامه و اخذ پروانه جدید بر اساس مفاد این آیین نامه اقدام نمایند. وزارت نیز زمینه صدور پروانه جدید را طی پروسه ای شش ماهه ایجاد می نماید.

 

این آیین نامه در 26 ماده و 17 تبصره و به پیشنهاد معاونت پرستاری، تدوین و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا می باشد

 

 

 

 

 

 

آئین نامه تاسیس مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل در سال 1367 توسط وزارت بهداشت تصویب شد.ولی به شکل عملیاتی و جدی تا کنون موردحمایت قرار نگرفته بود . اما بدنبال اجرای طرح نظام تحول سلامت چهارچوب های مشخص و نظام مندی در این خصوص تدوین و جهت اجرا در قالب برنامه عملیاتی سال 95 به مدیران پرستاری دانشگاهها ابلاغ گردید.

این طرح که همسو با منویات مقام معظم رهبری در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی می باشد بصورت جد در دستور کار دانشگاه علوم پزشکی دزفول در سال جاری قرار داشته است.

هدف از تاسیس این مراکز ارائه خدمات پرستاری مبتنی بر نیاز جامعه در زمینه های مراقبتی ، مشاوره ای، آموزشی، درمانی و توانبخشی با تاکید بر افزایش سلامتی و کاهش ناتوانی در بیماریهای مزمن و سالمندان است.

 

اهداف مراکز پرستاری در منزل چیست؟

•ü       ارائه مراقبت های پرستاری در سطوح اولیه ، عمومی و تخصصی با توجه به نیاز مردم در سطح جامعه و منازل

•ü       پوشش همگانی و عادلانه خدمات پرستاری

•ü       کاهش هزینه های بهداشتی و درمانی

•ü       فراهم نمودن زمینه مشارکت و توانمند سازی خانواده ها و افراد در ارائه خدمات بهداشتی ، درمانی و مراقبتی

•ü       پاسخگویی مناسب به نیاز مردم

•ü       پیگیری مراقبتهای پس از ترخیص از بیمارستان

•ü       ارتقاء کیفیت و امنیت ارائه مراقبت ها

•ü       افزایش بهره وری بیمارستان ها ، کاهش بار بستری و جلوگیری از بستری شدن فرد

•ü       ایجاد آرامش روانی در خانواده ها و مددجویان و کاهش هزینه خانواده ها

•ü       پیشگیری از حضور افراد فاقد صلاحیت در منازل

•ü        کاهش دفعات و زمان بستری در بیماران از جمله بیماران مزمن

• ü پیشگیری از بستری های غیر ضروری با کاهش خطاهای دارویی و سقوط در منزل

•ü       کاهش خطر ابتلا به عفونت های بیمارستانی

•ü       تسریع در ترخیص از بیمارستان و افزایش گردش تخت

 

 

یکی از نیازهای  امروز نظام سلامت در کشور ایجاد و فعالسازی مراکز خدمات پرستاری در منزل است.

مراقبت در منزل عبارتست از ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در محل زندگی بیماران، در این سیستم بیمار تحت نظارت پزشک و پرستار در محل زندگی خود از خدمات  بهره مند می شود

این بدان معنی است که خدمات به نحوی ارائه و مدیریت شود که بیماران را در قسمتی یا تمام زندگی شخصی توانمند گرداند که این امر با انجام خدمات مراقبتی پیشگیرانه و حاد یا طولانی صورت می گیرد.

آیین نامه جدید تاسیس مراکز مشاوره ، مراقبت و خدمات پرستاری در منزل و شیوه نامه استاندارد تعداد و پراکندگی مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل و دستورالعمل شرایط فیزیکی، امکانات و تجهیزات آن از طرف معاونت پرستاری وزارتخانه به تمامی دانشگاهها ابلاغ گردیده است

در همین راستا دستور  تاسیس واحد مراقبت در منزل مستقر در بیمارستان ها ، از جانب معاونت محترم پرستاری وزارتخانه بهداشت ، با هدف  ساماندهی، تداوم و هماهنگی در ارائه مراقبت از بیمار پس از ترخیص از بیمارستان، مراقبت ایمن و به صرفه در منزل در راستای کاهش زمان بستری در بیمارستان ها و مراکز درمانی، کاهش هزینه های درمانی مراقبتی، کاهش دوران نقاهت، کنترل و کاهش عفونت های بیمارستانی، توانبخشی و بهبودکیفیت خدمات پرستاری و در نهایت افزایش رضایت مندی بیماران و خانواده ها ابلاغ گردید .

*** مهم ***

•ü       دستورالعمل تاسیس واحد مراقبت در منزل مستقر در بیمارستان ها ،

•ü       ساختار سازمانی و وظایف و اختیارات این واحد ،

•ü       فرم ارجاع بیمار از بخش بستری به واحد مراقبت در منزل جهت ادامه مراحل درمان و مراقبت،

•ü       فرم ارجاع بیمار از واحد مراقبت در منزل به مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل جهت ادامه مراحل درمان و مراقبت،

•ü       فرم قرارداد همکاری و پشتیبانی بیمارستان و مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل  ،

• ü فرم قرارداد همکاری مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل و پزشک از طرف معاونت پرستاری صادر که تماما در کارگروه Home Care مطرح و ابلاغ گردید.

اداره پرستاری دانشگاه علوم پزشکی دزفول اهتمام ویژه ای جهت اجرای هر چه مطلوبتر این طرح منظور داشته است .

 

حیطه عملکرد پرستار عبارت است از ارتقاء بهداشت و ارزیابی تدارک مراقبت و درمان و حفظ شرایط سلامتی بوسیله حمایت ،پیشگیری و درمان و تسکین و توانبخشی ،با هدف دستیابی و حفظ عملکرد مطلوب می باشد.

 

 

ویژگی های آئین نامه جدید

•Ø       تقویت نظارت (استاندارد ، نیروی انسانی...)

•Ø       شرح وظایف به حیطه هائی مثل مراقبتهای  تسکینی

•Ø       اعتبار بخشی و درجه بندی مراکز

•Ø       تخصصی کردن مراکز

•Ø       تعیین تکلیف تعرفه ها

•Ø       ایجاد حلقه واسطه بین مراکز و نظام سلامت (بیمارستانها)

•Ø       ایجاد پرونده خدمات و یکسان سازی فرمها و قرار دادها

•Ø       پیش بینی ثبت در پرونده الکترونیک سلامت

 

اندیکاسیون های مراقبت در منزل

•1.      بیماران با نیازمندی های مراقبتی بلند مدت و پیچیده

•2.      سالمندان

•3.      بیماران با بیماری مزمن کلیوی

•4.      کودکان

•5.      ناتوانی های جسمی

•6.      بیماران روان :

آمار بالای این بیماران( 1تا 1/5 درصد جمعیت عمومی)

در صورت عدم پیگیری تا حدود  67 درصد عود می کند

تحقیقات متعدد تاثیر مراقبت در منزل در کاهش عود این بیماری را نشان داده است .

 

روش های پذیرش مددجو

•Ø       ارجاع از موسسات بهداشتی درمانی ( اعم از دولتی و غیر دولتی)

•Ø       ارجاع از مطب پزشکان

•Ø       مراجعه مستقیم مددجو یا وابستگان وی همراه دستور پزشک

 

مراکز مورد تایید ارائه خدمات پرستاری در منزل دانشگاه علوم پزشکی دزفول

•1.      مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل زینب کبری (س)

•2.      مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل حیات

•3.      و به زودی مرکز مشاوره ، خدمات پرستاری در منزل زرین

 

شماره تلفن 42530719 جهت هرگونه نظر، پیشنهاد، انتقاد، تقدیر ، شکایت و.... از این مراکز اختصاص یافته است